හුණු කූරු

අලුත් ඉස්කෝලේ නෝනාගේ සාරියේ වාටිය පුරාම තුත්තිරි ඇනිලා. නම් පොත ළකුණු කරන ගමන් හීන් සීරුවේ වාටිය දිගේ අත යවමින් ඒවා ගලවනවා. පාර දිගේ ආවා නම් තුත්තිරි ඇනෙන්නේ නෑ නෙව. ඒ වුනත් ඒ පාරෙන් එන්න ගියොත් ඉස්කෝලේ බෙල් එක ගහලා තියෙයි. කොහොමත් ළමයි ටිකක් මේ දවස්වල ඉස්කෝලේ එනවා හොරයි. ගොයම් කැපිලි ඉවර වුනාම කට්ටිය  ටිකක් වැඩියි. එතකොට ළමයි ලවා පිට්ටනිය සුද්ද කරනවා කියලා ප්‍රින්සිපල් මහත්තයා කීවා. එහෙම වුනාම ඔය සාරියේ තුත්තිරි ඇනෙන එකත් නවතීවි. මේ ගිනිකූටක අව්වට ඉක්මනට තුත්තිරි ගස් වල මල් පිපිරිලා යනවා.

පන්තියේ ළමයි දෙතුන් දෙනා අතරේ සුමනරත්න වරද්දන්නේම නැතුව ඉස්කෝලේ එන කෙනෙක්. ඒ හින්දම ඉගන ගන්න වැඩත් අනික් අයට වඩා හොඳයි. කොහෙම උනත් අලුත් ඉස්කෝලේ නෝනා ළමයි කවුරුහරි ඉස්කෝලේ නාවොත් පහුවදාට ඒ වැඩ ටික කියා දෙන්න  බලනවා මිසක් වෙන අය වගේ පිට හරහට තලන්නේ නෑ. නෝනගේ ඉගැන්නිල්ලත් ටිකක් වෙනස්. පත්වීමේ නම් තියෙන්නේ විද්‍යා විෂයය කියලලු. ඒත් එහෙම පංගු පේරුවක් නෑ. කොයි දේත් උගන්නනවා.

“ මේ මිසුත් වැඩි දවසක් නොඉඳ මෙහෙන් යයිද මන්දා? ” ලොකු ඉස්කෝලේ මහත්තයා අළුත් ඉස්කෝලේ නෝනා පිළිගැනීමේ රැස්වීම ඉවර වෙච්ච හැටියේම ඇහුවා. ඒ වෙලාවේ සුමනෙලාත් රවුම ගැහිලා ඉස්කෝලේ නෝනාගේ රෝස මලක් වගේ මූණ දිහා බලාගෙන හිටියා.

“ කොහොමත් අවුරුදු හතරක් ඉන්නම වෙනවනේ සර් . අනික මේ මගේ පළාතෙම ඉස්කෝලයක්නේ”

එහෙම කියලා ඉස්කෝලේ නෝනා සිරි සිරි ගාලා හිනා වුනා. ඒකට මොකටද මෙච්චර හිනා යන්නේ කියලා අනික් කට්ටිය බලාගෙන ඉද්දී එයා ඒක පැහැදිළි කළා.

“අපේ බාප්පා කෙනෙක් ඉන්නවා අමාත්‍යාංශෙ. මම පත්වීම දෙන්න කලින් කතා කරලා කීවා මට පිට පළාතකට නම් යන්න බෑ. ළඟ තැනකට පත්වීම හදලා දෙන්න කියලා. මම ඉතිං කීවේ රත්නපුරේ අවට මට ගෙදර ඉඳන් යන්න තැනත්. හොක් හොක් ගාලා හිනාවෙලා කීවා ඔන්න පළාතෙම තැනකට දැම්මා කියලා. බලනකොට ඇඹිලිපිටියට දීලා තියෙන්නේ. වරදකුත් නෑ. කීව විදිහටම පළාත ඇතුලෙනේ”

“ ආන්න මිස් නෑදෑකම් වල වටිනාකම...... ”

වීරසේකර මහත්තයා එහෙම කියාගෙන ළමයිට පන්තිවලට යන්න බෙල් එක ගැහුවා. කොහෙමත් එදා ඉතිං වෙන වැඩක් නෑ ඉස්කෝලේ . කෙටි තාප්ප වලින් එල්ලි එල්ලී අළුත් ඉස්කෝලේ නෝනගේ හැඩ බැලුවා හැමෝම. නියපොතු ටික රෝස පාටට තියන එක තමා පුදුමේ. ඒත් මෙහේ කුණු දූවිල්ලට වැඩි කල් නොයවා ඒවා අවපාට වෙයි. සුමනෙට එහෙම හිතුණා.

එදා ඉස්කෝලේ ඇරිලා ඉස්කෝලේ නෝනා ළමයි එක්ක එක පෙළට ඇවිද ගෙන ගියා ග්‍රාම සේවක මහත්තයාගේ ගෙදරට. එහේ තමා නැවතිලා ඉන්න ලෑස්ති කරගෙන තිබුණෙ. ළමයි වැට ළග ටිකක් වෙලා එතන බලාගෙන ඉදලා තම තමන්ගේ ගෙවල් වලට හැරිලා ගියා.

ඉස්කෝලේ නෝනා ටිකක් වැඩි ගානක් බෝඩිම් ගාස්තු විදිහට දෙන්න කැමති වුන නිසා නල ලිදෙන් නාගන්න දෙන්න ග්‍රාම සේවක නෝනා කැමති වුනා. ඒත් ඉතිං හරි අරපිරිමැස්මෙන් තමා බේසමට වතුර එකක් පුරවලා දෙන්නේ නාන්න. මාස ගණනාවකින් වැහැලා නැතුව පොළවෙත් වතුර හිගයි කියලා දවසට කීප සැරයක් මතක් කරනවා.

මුල සතියේ දෙකේ ඉස්කෝලේ නෝනා දහයේ ඉන්ටවල් එකට කෑම ගෙනත් කනවා සුමනෙලා දැක්කා. ඒක හින්දා මොන උවමනාවකටවත් ළමයි ගුරු කාමරේ පැත්තේ ගියේ නෑ ඒ වෙලාවට. ඒත් ටික දවසක් යනකොට කෑම ගේන එක නතර කරලා වතුර බෝතලේ විතරක් අරං එන්න පටන් ගත්තා. ග්‍රාම සේවක නෝනා කෑම දෙන්න බෑ කියලාවත්ද දන්නෑ සුමනෙ තනියම හිතුවා. ඒ කොහොම වුනත් ගමේ මිනිස්සු කන අල බතල තුන් වේලටම කන්න බැරි නිසා ඉස්කෝලේ නෝනට වෙන තැනකින් කෑම ගන්න හැටියකුත් නෑනේ.

උදේ සරඹ කරන වෙලාවට ළමයි කලන්තේ හැදෙන්නේ රෑටත් කෑමක් නැතුව උදේටත් කෑමක් නැතුව එන හින්දා කියලා ලොකු මහත්තයා කීව දවසේ ඉදලා  ඉස්කෝලේ නෝනා කෑම ගේන එක නැවැත්තුවා කියලා ග්‍රාම සේවක මහත්තයා කඩේදී කිව්වලු. අනිත් ඉස්කෝලේ නෝනාලා මහත්තුරු නම් උදේට තියන දෙයක් කාලා බීලා එන අය. එයාලා අවුරුදු ගානක් තිස්සේ පුරුදු වෙච්ච විදිහ නිසා අමුත්තක් නෑ. ඒත් අළුත් ඉස්කෝලේ නෝනා පුරුදු නැති කෑම තියන දවසට බඩගින්නේලු!

ශෘහ විද්‍යාව උගන්නපු රත්නාවලී ඉස්කෝල නෝනා නිවාඩු ගියානේ දරුවා ලැබුණ නිසා. ඒ පාර ඒකත් වැටුනේ අළුත් ඉස්කෝලේ නෝනගේ කරපිට.

“අනේ අළුත් මිස් මේ කෙල්ලන්ට ඔය විභාගෙට එන මොනවා හරි ටිකක් කියලා දෙන්න. තව මාස කීයද? කියලා ලොකු මහත්තයා හීමිට ඒ වගකීමත් දුන්නා. කෙල්ලෝ ටිකත් කට ඇරගෙන එතනම බලාගෙන හිටිය හින්දා වෙන්නැති නෝනා ඒ වෙලාවේ යන්තම් හිනා වෙල නිකං හිටියේ.

ඒත් පහුවෙනි සදුදා ඉදන් අළුත් ඉස්කෝලේ නෝනා ඉස්කෝලේ ඉවර වෙලා ගිහින් කාලා බීලා ටිකක් අවුව බැස්සම ගවුමක් ඇදලා ඉස්කෝලෙට ආවා. කෙල්ලෝ ටිකක් ඇවිත් හිටියා. එළියේ පොල් අතු මඩුවේ ශෘහ විද්‍යා පාඩම් පටන් ගත්තා. ඒකෙන් නරක වුනේ පිට්ටනියේ බෝල ගහ ගහ හිටපු කොල්ලන්ට. උන් කෑගහන්න පටන් ගත්තම එතන හිටපු ලොකුම කෙල්ල මාලා ඇවිත් කොල්ලන්ගේ කන මිරිකලා යනවා. අන්තිමට වුනේ දහයේ පන්තියේ ඒ කියන්නේ සුමනෙලාගේ පන්තියේ කොල්ලන්ට සතියට දවස් දෙකක් ඉස්කෝලේ නෝනගේ අමතර ගණං පන්තියට එන්න වෙන එක.

සුමනේ නම් හරි කැමති මේ වැඩේට. ගෙදර ගිහිං තම්බලා තියන දෙයක් කාලා නංගිලා දෙන්නා අම්මට බාර දීලා දුවගෙන එනවා පන්තියට. දවල්ට කන්න නොතිබ්බොත් නං ආපහු ඉස්කෝලෙට එන්නෑ. එදාට හරක් ගේන්න යන ගමං ගඩා ගෙඩියක් හරි කාලා බඩ රවට්ටා ගන්නවා. එක දවසක් හවස පාඩම වෙලාවෙදි කෙල්ලෝ ටික ඉස්කෝලේ නෝනත් එක්ක එකතු වෙලා අඹ චට්නි හදලා තිබ්බා. ඒකේ සුවද ලාම්පු තෙල් ලිපේ ගද පරද්දගෙන ගණං පන්තියේ චක්කරේ පාඩං කරන වෙලාවේ නහයට ආවා. කට්ටිය සල්ලි එකතු කරලා ගත්ත පාන් ගෙඩියක පෙති දෙක තුනක් චට්නි දවටලා ගණං පන්තියටත් ආවා. කොච්චර බඩගිනි වුනත් සුමනේ ඒක ගෙදර ගෙනිහින් අම්මට දුන්නේ. ඒකෙන් කෑල්ලක් කඩලා අම්මා කවද්දී සුමනෙට දැනුන රස!

ඉස්කෝලේ ලාම්පු තෙල් ලිප නාස්ති වෙනවා කියලා ගුරු කාමරේ කතා වුනාට පස්සේ ලොකු ඉස්කෝලේ මහත්තයා ගමේ දෙතුන් දෙනෙකුට එන්න කියලා හොද දර ලිප් දෙකක් හදවලා දුන්නා. ඒකට දර ගේන එක කෙල්ලන්ගේ වැඩක්. අපරාදේ කියන්න බෑ ශ්‍රමදානේ දවසේ කොස් ගහ යට වැටිලා තිබ්බ ඔක්කොම කොස් ඇට තම්බලා හැමෝටම බඩ පිරෙන්න කන්න දුන්නා ඔය ශෘහ විද්‍යාකාරියෝ ටික. එදා නම් ඇති වෙන්න කන්න තිබ්බ නිසා සුමනේ බාගයක් අම්මට ඔතලා තියාගෙන ඉතුරු ටික දුම් දාද්දිම ගිල්ලා.

හවස පන්ති කෙරුවාව නිසා ඉස්කෝලේ තියන හුණු කූරු ටිකත් ඉවරයි කියලා රත්නසේකර මහත්තයා හුටු හුටු ගාලා බැන බැන ගිහින් ලොකු ඉස්කෝලේ මහත්තයාගෙන් හුණු කූරු ඉල්ලුවා. මාසෙට දුන්න හුණු කූරු ටික ඉවර වුනොත් ආයි කලාප කාර්යාලෙන් ඉල්ලනවා බොරු කියලා ලොකු මහත්තයා රත්නසේකර මහත්තයාව හිස් අතින් එවලා තිබුණා. රත්නසේකර මහත්තයා නවයේ පන්තිය බාරව ඉන්නේ . එයා කියන්නේ අළුත් ඉස්කෝලේ නෝනා එයාගේ පන්තියේ හුණු කූරු ටික හවසට හොරාට ගන්නවා ඇති කියලා. මොකද පන්ති වලට ඉබ්බා දාලා යන්න දොරවල් තියන එකක් යෑ.

හවස පන්තියට ආවම ඉස්කෝලේ නෝනා ගන්නේ පුංචිම හුණු කූරු කෑලි. ඒ අර කතාවෙන් පස්සේ. ඒක පන්තියට එන අය දන්නවා. රත්නසේකර මහත්තයාට නම් ඒක පැහැදිළි කරන්න බෑ. කටකාර කෙල්ලෝ ඉස්කෝලේ නෝනගේ පැත්ත අරං කතා කරනවාට අනික් අය හරි තරහයි. කැපිලා පේන්න වැඩ කරන්න ගිහින් අනිත් ළමයිට උගන්නන්න තියන හුණු කූරු           නාස්ති කරාම හරිද කියලා එයාලා මූණටම ඇහැව්වා.

හැමදාම හවස පන්ති තිබුණාදට පහුවදා හුණු කූරක් හරි නැතිවෙලා තියනවාමයි.  කොච්චර හිනා වෙලා ළමයිට උගන්නගෙන හිටියත් අළුත් ඉස්කෝලේ නෝනාගේ හිත මේ කතා වලට රිදෙනවා. ළමයිගේ පන්ති නතර කරන එක ගුරුවරියක් විදිහට දෙන්න හොද ආදර්ශයක් නෙවේ නිසා මේ ප්‍රශ්ණය කොහෙම හරි විසදා ගන්න තමයි එයා බැලුවේ.

එක දවසක් පන්තිය ඉවර වෙලා එලියටත් බැස්සහම තමයි මතක් වුනේ ළමයිට චක්කරේ පාඩම් කරවන්න ගෙනාපු කාඩ් එක ගුරු මේසේ උඩ දාලා ඇවිත් කියලා. ළමයිට යන්න කියලා ඉස්කෝලේ නෝනා ආපහු හැරුණා. පන්තියේ කොට තාප්පෙන් වටපිට බලලා කොල්ලෙක් පහේ පන්තිය ඇතුලට පනිනවා දැක්ක නිසා එයා කනුවකට මුවා වෙලා බලාගෙන හිටියා. කොල්ලා පන්තියේ ගුරු මේස් ලාච්චුව ඇරියා . මොනවා හරි හෙව්වා. ආපහු ලාච්චුව වහලා මල් පෝච්චියේ ඉටි මල් ටික අයින් කරලා පෝච්චිය හිස් කරලා බැලුවා. ඒත් හොයපු දේ හම්බ වුනේ නැති පාටයි. ඒ පාර කළු ලෑල්ල උඩ දාරේ අතගාලා ඕන දේ හොයා ගත්තා. ඒක සාක්කුවට දාගෙන තාප්පෙන් පැනලා එළියට ආවා.

“සුමනරත්න”  ඉස්කෝලේ නෝනා කිසිදාක තමන්ගේ ගෝලයෙකුට කතා නොකරපු හඩකින් කෑ ගැහුවා.

“මොනවද ගත්තේ? මොකද්ද මේ පන්තියට පැනලා හෙව්වේ? ඉස්කෝලේ නෝනාගේ කටහඩට සුමනේ ගල් වුනා. දෙයියනේ ආය ඒ මූණ බලන්නේ කොහොමද? තමන්ට මෙච්චර කරුණාව පාන ඉස්කෝලේ අඩුපාඩු ගෙනත් දෙන මේ දුකෙන් ගොඩයන්න නොකා නොබී හරි ඉගනගන්න කියන ඉස්කෝලේ නෝනා.........

තමුන් ඉස්කෝලෙට ආව දා ඉදන් ලෙංගතුකම් පාන, කිසි දවසක වචනයකට පිටින් නොයන, ගමේ දරුවෙකුගෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්න බැරි තරම් හැදියාවක් තියන සුමනේ මේ මොකද කරන්නේ කියලා ඉස්කෝලේ නෝනාත් ගල් ගැහුණා. ඒත් බුරුලක් දෙන්න බෑ. වැරදි වැඩක් කරා නම් හොදම ගෝලයා වුනත් දඩුවමක් විදින්න ඕනෑ.

“ කෝ මොනවද දාගත්තේ සාක්කුවට? ගුරුවරිය දැඩි හඩකින් ගෝලයාගෙන් අහන ගමන් කහට පැල්ලමින් වැහුන සාක්කුවට අත දැම්මා.

කෑලි කැඩුන හුණු කූරු දෙකක්!

“මේකද මේ ඉස්කෝලේ හුණු කූරුවලට වුනේ? මෙච්චර කල් මේවා හොරකම් කලේ සුමනෙද?

බිමට මූණ හරවා ගත්ත සුමනේගේ ඇස් දෙකෙන් නොකඩවා කදුළු වැටුනා.

“මොකටද මේවා ගත්තේ ... මොකටද? ඉස්කෝලේ නෝනට කේන්තිය පාලනය කරගන්න බෑ.

“අනේ නෝනා අපේ අම්මට මේ...... අම්මා බඩිං ඉස්කෝලේ නෝනා. හුණු කූරු කන්න ආසයි කියනවා............ ”