පිංකම්

මාතලේ අය්යා අන්තරාවෙලා කියලා ටෙලිග්‍රෑම් එක එද්දි  හේරත් බණ්ඩා හිටියේ කුඹුර මඩ කරන ගමන්.  පියුං ඇවිල්ලා මූණත් නරක් කරගෙනම දික් කරපු ටෙලි ග්‍රෑම් එක අතට ගන්න බැරිතරමට හේරත්ගේ අත වෙව්ලනවා. ඉර අව්වේ සැරට ඒකේ ලියලා තියන අකුරු පේන්නේ නැති වුන නිසා පියුංටම කියලා ඒක කියවා ගත්තේ. ආරංචියේ නරක කම නිසාම පියුනුත් ඒක කියෙව්වේ හිමින් වගේ. හේරත් බණ්ඩා ඒ ආරංචිය අහලා උදැල්ල අතෑරිලා නියර උඩ ඉන්ද වුනා. පියුං මොනවද කියනවා වගේ ඇහුනා . ආය එයා ඔලුවක් උස්සලා බැලුවේ නෑ . හරි කල්පනාවට ආවට පස්සේ ආපහු ටෙලිග්‍රෑම් එක කියෙව්වා. මාතලේ අය්යා අන්තරා වෙලා. කියලා එවලා තියෙන්නේ අය්යාගේ පුතෙක්.

මාතලේ අය්යා කියන්නේ හේරත් බණ්ඩාගේ මස්සිනා - පවුලගේ අයියා. මස්සිනා වුනාට හේරත් බණ්ඩා එයාට සැලකුවේ තමන්ගේ දෙමව්පියන්ට සලකනවා වගේ. ආතක් පාතක් නැතුව හිටපු තමන්ට නංගි බන්දලා දුන්නා විතරක් නෙවේ එයාගේ අම්මගේ උරුමෙන් හම්බවෙචච අක්කර දෙකක ගොඩ ඉඩමයි කුඹුරු අක්කරෙයි දීලා මනුස්සයෙක් කරලා දඹුල්ලට එවුවා. ඒ එවලත් හැම කන්නෙම තමන්ගේ ආදායමෙන් කොටසකුත් නංගිට සල්ලි කරලා එවනවා. කිසි අණක් ගුනක් නැති එකෙක් වෙලා මාතලේ කිරි පට්ටියක් බලාගෙන් ඉන්න කාලේ ජම්බු ගෙඩිය වගේ ඉන්න පද්මාවතී මුන ගැහුණේ හේරත් බණ්ඩාට‍ . ඒ කාලේ පද්මටත් ඉගනගැනිල්ලක් ඕන වෙලා තිබුණේ නෑ. කලිසං ඇඳගෙන කිරි ටැංකිය බයිසිකලේ බැඳලා පැදගෙන යන හේරත් එක්ක ලුණුයි බතුයි කාලා හරි ඉන්නවා කියලා ගෙදරටත් හොරෙං පැනලා ගියා. ගිහිල්ලා මාසයක් විතර ගියාම ඒ කාපු ලුණුයි බතුයි තිත්ත වෙලා හිමිහිට දෙන්නත් එක්ක මග ගෙදරට බඩ ගෑවා. පද්මාගේ අය්යා ඒ වෙනකොටත් බැඳලා නෑ. අම්මයි තාත්තයි පද්මා කියලා දුවෙක් හිටියේ නෑ කියලා තමන්ගේ පුතාටම දේපොල ලීවා. කොච්චර ඇවිටිලි කලත් ගේ හතර මායිමේ දෙන්නව වැද්දා ගත්තේ නෑ. අනුන්ගේ ඉඩමක කිරි පට්ටියක් බලාගෙන අවුරුදු දෙකක් විතර ඉන්නකොට පද්මට අවුරුද්ද එක ගානේ කොල්ලොම දෙන්නෙක්. ඒ වෙනකොට පද්මගේ අම්මයි තාත්තයි මැරිලා. තුන්මාසේ දානෙන් පස්සේ අය්යා මේ දෙන්නට එන්න කියලා තමන්ගේ නමට අම්මා ලියලා තිබ්බ දඹුල්ලේ ඉඩම් පද්මාගේ නමට ලියලා පුංචි ගේ පොඩ්ඩකුත් හදලා දෙන්නා එකලාසයක් කරලා දඹුල්ලට එවුවා. අය්යා එහෙම නොකරන්න මෙලහටත් හේරත් මැරුණ තැන් වල ගස් පැලවෙලා. කිසි අණක් ගුණක් නැති නිසා තරහාකාරයෝ පිරිලා. ඒත් පද්මාගේ අය්යා ඒ දේවල් කලේ යුතුකම බලලා මිසක් හේරත්ගේ නහරංකාර කමට නෙවේ. ඒක හේරත් දන්නවා‍‍.

දඹුල්ලට ආවට පස්සේ තමනුත්  මිනිහෙක් වුනා නේද කියන හැගීම හේරත්ට ආවා. ඒවගේම තමන් මිනිහෙක් කරේ මාතලේ අය්යා නේද කියන එකත් තදටම දැනුනා. ආපිට  අබමල් රේණුවක්වත් බලාපොරොත්තු නොවී වැටෙන හැම වෙලාවකම තමන්ව නැගිට්ටපු මාතලේ අය්යා ගැන හේරත්ගේ හිතේ තිබුනේ මහා ලොකු ගෞරවයක්. අවුරුද්දට බුලත් අතක් දීලා වදින්නේ තමන්ගේ තාත්තා මේය කියලා තමා.

ඒ මාතලේ අය්යා අන්තරා වෙලාලු.

පද්මා මාතලේ මහ ගෙදරට යනකල් හූල්ලා හූල්ලා ගියේ. කොල්ලෝ  දෙන්නත් බිරන්තට්ටු වෙලා. එයාලගේ ගෙදර මාතලේ මාමා ගැන නොකිය වෙන දවසක් නෑ. සතියක් විතර ඉස්කෝලේ යන්න නොලැබෙන සතුටයි මාතලේ අය්යලා බලන්න ලැබෙන සතුටයි නිසා මහ ලොකු කනගාටුවක් නම් පේන්න තිබුණේ නෑ.

පොල් තෙල් පානින්  ලා කරුවලට පේන  මාතලේ අය්යා දිහා හේරත් බලා ගෙන හිටියා. මොකක් වුනාද කියලා අහන්න තරං වත් හයියක් නෑ. උපන්තේකට මෙහෙම කම්පාවක් දැනිලා නැත්තේ පොඩි කාලෙම අනුන්ගේ තැන්වල බැල මෙහෙවරකම් කරලා පදම් වෙලා හිටිය නිසා. ඒ මේ අඩුව නම් ඉවසන්න බෑ.

“අනේ මල්ලියේ දවාලට කාලා බඩේ අමාරුවක්ය කියලා වෙද මහත්තයා හම්බ වෙලා බෙහෙත් අරගෙනත් ආවා. බඩ බුරුල් කරලාය කියලා අටට විතර කළුවරේම එළි බහින්න ගියා. යන පාරත් කළුවරේ. ගෙට ආවේ කෙදිරි ගාගෙන මං ඇහුවම කීවා කඩියෙක් ද කොහෙද කෑවා ටිකක් දැවිල්ලයි කියලා. මම දෙහි බෑයක් අතුල්ලන්න ඇහුවාමත් එපා කීවා. රාත්තිරියේ හුස්ම ගන්න බෑ කියලා කෑ ගහන කොට අර කඩියා කාපු තැන නිල් වෙලා. පුතා ගියා පන්සලේ කාරෙක අරං එන්න. ඩයිවර තැන ඉදලානෑ. ආපහු ඇවිත් වටේ පිටේ අයත් එක්ක පුටුවක තියාන ඉස්පිරිතාලේ අරං යන කොටත් පණ හැංගිලා... කාලා තියෙන්නේ කරවලයෙක් ....“ මාතලේ අක්කා අමාරුවෙන් සිද්ධිය කීවා.

මළ ගෙදරට ආව කෙනෙක් ඇත්තං කීවේ මාතලේ අය්යගේ ගුණමයි. පන්සලේ කුඹුර වැඩ කරලා දෙන්නේ අවුරුදු විස්සක ඉදන්ම මාතලේ අය්යා. සිල් ගන්නේ නෑ තමයි. ඒත් ඕනම පිංකමකට අත දිගෑරලා වියදම් කරයි. ගමේ නැතිබැරි කෙනෙක් දෙපාරක් නොහිතා එන ගෙදර  මේක. ඒ නිසාම වෙන්න ඇති දරුවෝ දෙන්නටත් ඉගනීම පිහිටන්නේ. ඉස්කෝලෙත් නැති බැරි දරුවන්ට පොත් කට්ටල අවුරුද්ද මුල අරගෙන දෙනවා. ගමේ මරණාධාර සමිතිය පිහිටෙව්වෙත් මාතලේ අය්යා. ඒත් පන්සලත් එක්ක ටිකක් ඈත් වුනා වගේ අන්තිම කාලේ. හාමුදුරුවරුන්ගේ අළුත් ඇවතුම් පැවතුම් ගැන පැහැදීමක් නැති තැන ටිකක් නිශ්ශබ්ද වුනා වෙන්න ඕන.

හත් දවසේ බණට ලොකු හාමුදුරවෝ වඩින්න අදිමදි කරෙත් මේක නිසාම වෙන්න ඇති. නමුත් අන්තිමට ඉස්කෝල ගුරු හාමුදුරුවෝ බොහොම තදින් ලොකු හාමුදුරුවොත් එක්ක වාද වුනාම ලොකු හාමුදුරුවන්ටත් මුල මතක් වුනාලු. හැම දායකයෙක් ම අහක බලපු වෙලාවේ මාතලේ අය්යා ගමේ හැමෝම එකතු කරලා ආපහු පන්සල ගම්මු යන එන තැනක් කලාය කියනවනේ.

ලොකු හාමුදුරුවෝ කාරෙකෙන් වැඩියට මොකද ඩ්‍රයිවර්ට ඒ කන්ද අද්දා ගන්න බැරි වුන නිසා පයින්ම ගෙට වැඩියා. මඩ ගෑවුන කකුල් දෙක ටිකක් සද්ද කරලා පිහ ගත්තා. ඉතිං මඩ ගෑවෙන නිසානේ එතන වතුර භාජනයක් තියලා කකුල් හෝදන්නේ.

හාමුදුරුවෝ ගිලන්පසත් එපා කියලම බණ පටං ගත්තා.

“අප මහා බුදුරජාණන් වහන්සේට වැඩ වාසය කරන සමයේ ජේත නම් කුමරෙකුට අයත්ව තිබූ ඉඩමක් මිලට ගෙන එහි විහාරයක් කරවා උන් වහන්සේට පූජා කළ හෙයින්  අනේ පිඩු සිටාන්නට මහා දිව්‍ය සම්පත් ලැබුණා...“

සාදු සාදු සා........

“මේ ඇත්තොත් කල්පනා කරන්ට ඕනෑ මේ මිය ගිය උපාසක තැන වෙනුවෙන් එවන් පිංකමක් කරලා පින් අනුමෝදන් කරන්ට‍.......

උපාසක තැනට සීලයක් සාමාදන් වෙන්ට වත් උවමානවක් නොතිබුණ නිසා ජීවත්ව ඉන්න ඇත්තන්ගේ යුතු කම තමා පින් පමුනුවන එක. දැං මේ පින්වත් ඇත්තෝ කල්පනා කරලා බලන්ට විහාරයේ වැඩ වාසය කරන හාමුදුරුන්ට පාවිච්චි කරන්ට තියන වැසිකිලි දෙක ගැන. ඒවාට රාත්තිරියක යනවා නම් සංඝාවාසේ දොර ඇරගෙන යන්ට ඕනෑ්‍ මේ විස්ස විද්‍යාලේ ඉදලා එම පොඩි නමවල්වලටත් ඒක කරදරයි. වැහි කාලෙට තවත් අපහසුයි. ඉතිං මම මේ ඇත්තන්ට කියන්නේ තම තමන්ගේ දෙමව්පියන්ට මියගිය අයට පින් තකා සංඝාවාසේ කාමර වලටම අල්ලලා නාන කාමර දෙක තුනක් හදවලා පූජා කරන්ට. මේවා මතු දිව්‍ය සම්පත් ලැබෙන පින්කම්“

හාමුදුරුවෝ එක හුස්මට දේසනා කළා. කවුදෝ කෙනක් කනට කොදුරලා මොකක්දෝ කීවට පස්සේ ටිකක් දේසනාවේ සැර අ ඩු වුනා.

“ඔව් ඔව් මට මතකයි මේ උපාසක තැන මුල් වෙලා තමා ඔය දැන් පාවිච්චි කරන සංඝාවාසේ හැදුවේ. තව මේ..... ලයිට් අරන් දුන්නෙත් උපාසක තැනගේ වියදමෙන් ද කොහේදෝ්‍‍ ඒත් මේ කුසලය කරගන්ට බැරි වුනානේ. මම කීප සැරයක්ම කීවා ඇතුලේ නාන කාමර හදවලා දෙන්ට කියලා. බලන්ට පින්වතුනි ඒකම මේ උපාසක තැනට කර්මය වුන හැටි ! වැසිකිලියට යනකොට සර්පයෙක් දෂ්ඨ කලා. ඒ ශීලය රකින උතුමෙකුගේ බහට කන් නොදීමේ පාප කර්මය‍‍.......

මාතලේ අය්යාගේ නැති වීමේ  දුකකයි, දවස් ගානක් නිදි මරපු එකේ අමාරුවයි හවස ගහපු හීන් අඩියේ සැරයි එක වරම හේරත් ගේ  ඇගේ කැලතිලා  ආවා. ඇග පත ගසා දාලා නැගිට්ටා

“අවසරයි අපේ හාමුදුරුවනේ... මම හේරත් මේ මැරුණේ මගේ මස්සිනා නැහ්නං මගේ දෙමාපියෝ දෙන්නා කීවත් හරි“

“මේ අර වසවර්තියා නේද? හාමුදරුවන්ගේ හිත කටුකුටු ගෑවා.

“ඔබ වහන්සේගෙන් ධර්ම කාරනයක් අහන්ට කියලා මේ නැගිට්ටේ. අපේ අය්යා පන්සලට කොරාපු තරම ඔබ වහන්සේ තරම් දන්න වෙන කෙනෙක් නෑ. අදටත් පන්සලේ විකුනන්නේ අය්යා වැඩ කරලා දෙන කුඹුරේ වී.  වෙන එකක් තියා පන්සලේ ඉන්න හරකුන්ටත් කන්න නැති කාලෙට තණකොළ කපලා ගෙනිහින් දුන්නේ අයියා. පන්සලේ ළිද කපලා දෙන කාලේ මේලෝ ගමේ එකෙක් ආවේ ගියේ නෑ පන්සලට. ඔබ වහන්සේ වැඩ වසන සංඝාවාසේ හදපු හැටිත් මතක ඇතිනේ. ඔය දැං විස්ස විද්‍යාලේ ගිහින් ඉන්න පොඩි දෙනම අටේ පන්තියෙන් පස්සේ ඉස්කෝලේ නොයවා පන්සලේ අත්වැඩට තියාගත්තම වියදම් දෙන්නං කියලා ආපහු ඉස්කෝලේ යැව්වේ කව්ද? සිල් නොගත්ත බව හැබෑව ඒත් අය්යට දිව්‍ය සම්පත්ති ලබන්ට මේ කරාපු හරිය ඇති. අනෙක හාමුදුරුවනේ අපේ අය්යට සර්පයෙක් වෙලා ආවේ  අර අහවල් අකුසල් කරුමේ නම් ඔය සමහර හාමුදුරුවරු කරන  දේ වලට මුචලින්ද නාග රාජයා ඇවිල්ලා...........“ ඉතුරු ටික කියා ගන්න හේරත්ට ලැබුණේ නෑ. ගමේ දෙතුන් දෙනෙක් ඇවිල්ලා ඇදගෙන ගියා.

“ ඉතිං  පිංවතුනි සම්මා සංකල්ල ලක්ෂයක් පෙරම් පුරා බුදු වූ බුදු රජාණන් වහන්සේටත් ගල් පෙරලපු දෙවිදත් හිටියා. සංසාරේ වෛයිරක්කාරයෝ හිටියා . ඒ හැම දෙනාම අවසානයේ අපා ගත වුනා තමන් කරගත් අකුසල් කර්මයෙන්...........“

“සාදු සාදු සා............“